Plazaolako Bide Berdea, pasadan mendearen erdialdean itxi zen Plazaolako Trenbidearen bidea jarraitzen du. Trenbide hau, Tren-Txiki izenez ezagutu ohi zena ere, Donostia eta Iruñea elkartzen zituen.
Proposatutako bidea, Andoaingo (Gipuzkoa) herrian hasi eta Lekunberrin (Nafarroa) bukatzen den ia 40km-ko luzera duen eta guztiz bizikletaren gainean egin daitekeen bidea izanik. Naturaren Biotopo izendatutako Leitzarango bailaratik gora egingo dugu, Larraungo bailararen zati bat ere ezagutuz.
Igaroko ditugun harizti eta pagadi handien artean, antzinako meategi, burdindegi, ikaztegi, errota eta historiaurreko zenbait monumentu ezkutatzen dira, zenbait zubibide eta ia 40 tunel daude. Izan ere, indar handiko argia eramatea gomendagarria da, tunel gehienek ez baitute argiztapen nahikorik.
Baimendutako ibilgailuak soilik igaro daitezke bidetik, hortaz, astean zehar, zur-industriarekin zer ikusia duten kamioi eta makinariarekin topo egin dezakegu. Arrazoi honengatik, badira bidearen atal batzuk zuloz beteak daudenak, eta euriteen ondorioz, putzu eta lokaztiak izango dira. Gutxi balitz, lokatza tunel batzuen barruan egoteaz gain, itoginak ere topatuko ditugu bertan.
Aipatutakoak ez dira inolaz ere akats larriak, baina kontutan hartzeko modukoak izango dira, baldin eta bide hau zeharkaldi luze baten atal moduan erabiltzen badugu. Errepidean erabiltzeko gurpilak bizikletan muntatuta baditugu edota alforjetan zama eramaten badugu lasaiago ibili beharko dugu. Baita gurekin umeak badatoz edo lokatzetan sartzeko prest ez bagaude. Azken fineann, mendian gaude, eta mendiko baldintzak izango dira hemen.
Hala eta guztiz ere, Plazaolako Bide Berdea egiteko orduan, nahiz eta gune gutxitan erosotasuna galtzen duen, onura askoz gehiago jasoko dugu. Dudarik ez izan, asko merezi duen bide honek eskeintzen duen gozamena erabatekoa dela diogunean.
INFORMAZIO BALIOGARRIA
ZAILTASUNA ETA ARRISKU MAILA
Método de Información de Excursiones (MIDE)
MIDE metodoa, mendiko ibilbideen zailtasun- eta arrisku-maila baloratzeko metodo bat da, eta Federación de Deportes de Montaña y Escalada-k (FEDME) gomendatutakoa dugu honakoa, beste federazio batzuen artean. Istripuen prebentzioa du helburu, ibilbideen eskakizun tekniko eta fisikoaren irizpideak bateratuz. Horrela, horien sailkapen objektiboagoa lortzen da.
Informazio-koadro bakoitzak bi zutabe ditu: ezkerrekoak ibilbidearen erreferentziazko informazioa du, hala nola ordutegia, desnibelak, distantzia, etab. Bestalde, eskuineko zutabean ibilbidearen zailtasunaren hainbat alderdiri buruzko informazioa agertzen da. Balioespen-eskala 1etik 5era neurtzen da (txikienetik handienera).
Metodo horrek oinarrizko informazioa ematen du ingurune aldakor batean; beraz, kontuan izan behar dugu lurraren baldintzak nabarmen alda daitezkeela. Horregatik, abiatu aurretik ibilbidearen egoera kontsultatzea gomendatzen da beti.
IBILBIDEAREN DIAGRAMA
IBILBIDEAREN TRACK-A AZTERTU EZAZU
- Diagrama track-arekin sinkronizatzen da, desnibelek ibilbidean zehar izan duten bilakaera aztertzeko.
- Aukeratu track-eko edozein puntu mapan, eta diagraman proiektatuta ikusi ahal izango duzu.
- Egin klik erreferentzia-puntuen gainean, horiek ezagutzeko eta kanpoko mapa batean kokatzeko.
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
LEITZARANGO BAILARARANTZ
Plazaolako Bide Berdearen ibilbidea Andoaingo Plazaola kaletik hasiko dugu, HE-tik abiatzen den zolatutako bidetik. Bide honek hirigunea alde batera utzi eta Otitako norabidea hartzen du, Leizotz auzoa igarotzen duen bitartean. Andoaindarrek paseatzeko eta kirola egiteko erabiltzen dituzten bideen artean, kuttunetakoa dute honakoa.
Zubibidea iragan ondoren, tunel batek Otitako ateak irekiko dizkigu. Behin Otitan, bailarako sekretu guztiak ezagutu nahi duen orok, Leitzarango Bisitarien Zentroa bisitatzeko aukera izango du. Hortik gertu ere, Unanibiako Zubi edo etxekoen esanetan, Sorginen Zubia kokatzen da.
TRIKUHARRI ETA BURDUNDEGIEN ARTEAN
Hormigoizko eta tarteka lurrezko atalak dituen bidetik aurrera jarraitzen dugu, Munttoko tontorra bere HE-tik igaro arte. Iristerako, eskuinetara eta gure koka-puntutik metro batzuk beherago dagoen Leitzarango zentral elektrikoa atzean utzi dugu jada. Nahi izan ezkero, zentraletik abiatzen diren mila eskailerak jaitsi eta zubi gainetik kanala igaroz, Oinddolarreko trikuharriak ezagutu daitezke.
Gure bidea jarraitzen dugu Matxinbarrenako Basoan barrena, iparrera jotzen duen meandro bat aurkitu arte. Puntu honetan, Inturiako Burdindegira eramaten duen zubi bat kokatzen da. Plazaolako Bide Berdeak ordea, aurrera jarraitzen du zubiari jaramonik egin gabe.
Tunel eta bidezubi sorta bat iragan ondoren, Ollokiegira iristen gara.
PLAZAOLAKO GELTOKIRAINO
Ibaia zubi baten gainetik gurutzatu ondoren, eskuinean mantenduko gara Lizarraundi igarotzen dugun bitartean. Gutxira, berriro ere ibaiaren beste aldera jo beharko dugu hegoalderantz goazen heinean, Ollaz Txiki eta Uitzigain atzean uzteko asmoz.
Bideak ekialderantz egingo du Aparrain inguruan, eta jarraian dauden tunel batzuk iragan ondoren, HHE-rantz abiatuko gara Ameraunera iritsi arte. Bertan, zentral elektriko txiki bat kokatzen da eta hortik gutxira, antzinako burdinola bat. Aurrera jarraitzen dugu bihurka ekialderantz dabilen bidetik, zubi baten azpitik igaro eta Ostotxarretara helduz IE-tik.
Plazaolako tren geltokia gertu dugu.
LEITZAKO JABETZATAN
Gipuzkoa atzean uzten dugu Leitzako norabidea aurrean dugularik. Oraingo honetan, Arramiako basoa alde batetara utziko dugu, eta bere ekialdeko ertzetik joango gara asfaltaturiko bidea jarraituz. A15 errepidearen azpitik jarraituko dugu, jadanik basotik kanpo, hegoalderantz bira eginez.
Metro batzuen ondoren ekialdera joko dugu berriro ere, eta zuzen jarraitzen duen lur-trinkotuzko bidea hartzen dugu. Asfaltatutako bideak berriz, hegoalderantz bira egiten du, eremu populatuetarantz. Adar-bidean barneratu ahala, berriro ere zuhaitzen artean ibiltzen gara, Aresoko errepidearen ondotik, azken aldiz Leitzarango Autobidearen azpitik igarotzeko.
Zuhaiztiak atzean utzita, tunelen bat eta zubi-bide bat iragan ondoren, Leitzako antzinako tren geltokira iristen gara.
APARTEKO INGURUNEA
Leitzako hegoaldetik jarraitzen dugu Larraungo Bailaran sartzeko asmoarekin. Bidetik hainbat zuhaizti eta belardi ikusiko ditugu. Honekin batera, inguruko beso eta mendi-hegalekiko ikuspuntuak, gora egiten duen bidea atsegin bilakatzen du.
Larraungo Bailarako sarbidea Uitziko Tunel ospetsuan dago, 2680m-ko luzerarekin, Europako bide berdeen artean dagoen luzeena dugu. Hori bai, nahiz eta barnean argi-indarra egon, bizikleta baten gainean igarotzeko ez dago nahiko argitasunik, lurraren erliebea erabat galduz. Horren ondorioz, desorientazio sentsazioa suertatu daiteke. Indar handiko linternak ez dira soberan egongo. Honekin batera, kontutan izan barruan hotz egiten duela, beraz, berokiren bat ere soinean eraman beharko dugu.
Tunelaren irteeraren ondoren, errepidea hartu beharko dugu Uitziko Geltokiaren ondotik igarotzeko. Plazaolako Bide Berdea bere ohiko pistara bueltatzen da, metro gutxitara ezkerretara doan bihurgune baten ondoren. Hemen adi ibili beharko dugu, pista errepidearen ezkerretatik doanez, bertara barneratzeko errepidearen beste aldera gurutzatu beharko dugulako.
Lekunberrira iritsi aurretik, pista utzi beharko dugu Etxarriko Bordetatik behera datorren bidea hartzeko, eskuin aldera dagoen zubirantz jaitsiz. Hau igaro bezain laster, bideak ezkerretara egiten du, hormigoizko aldapa batetik gora, beste tunel batetan sartzeko.
Lekunberriko herria altueran dagoen ekialdeko bide batetik igaroko dugu ia bere osotasunean, geltokira iritsi arte. Orain bidearen beste erdiaren birgaitzea amaitu arte itxarotea baino ez da geratzen, Plazaolako Bide Berdea Iruñeraino iritsi ahal izateko, eta hori, zalantzarik gabe, esperientzia paregabea izango da.
PLAZAOLAKO BIDE BERDEA 360º ETA EB-N
Pantaila osoa aktibatu ezazu kontrol-panela erabiliz
- Norabide-geziak pantailan
- Mapa interaktiboa albo batean
- Ibilbidea ataletan zatikatua, goiko menua erabiliz
Ikuspuntua aldatzeko, saguaren ezkerreko botoia sakatuta aldeetara edo gora zein behera mugitu ezazu
Hurrengo edo aurreko argazkira joateko nabigazio duala: norabide-gezien edo aurreko eta hurrengo irudi-markatzaile mugikorren bidez
BIBAKA
Gaua emateko babestutako guneakEz daude
ATERPEA
Jateko eta lo egiteko gaitutako eraikinakAndoain, Leitza eta Lekunberri herrietan hainbat aukera daude
URA
Edateko urez hornitzeko lekuakIbilbidearen hasierako iturria. Ura eramatea komenigarria da, bidean aukera asko ez daude
ARRETA
Arrisku objektiboengatiko arreta bereziko eremuakSarritan ibilbidea lokazten da, pasarte irristakorrak.
SEGURTASUNA
Errailak, ainguraketak eta gainerako segurtasun-elementuakEz daude