GR 11 Transpirenaika ibilbidearen 20. etapa: Viadós-San Jaume.
Jaitsiera nagusitzen den etapa dugu honakoa, Estós bailara goitik behera egin beharreko bidean, mendi-bide eta pistak nagusiki baliatuz, guztira 1400m galtzen dira eta, beheranzko 14kilometroetan. Puerto de Chistau lepoan kokatzen den bailarako gune harritsu garaienetik, erdigune eta garaiera gutxieneko Izei eta mendi-Pinudun zuhaiztien artean ibiliko gara, uneoro hiru mila metroetatik haratago doazen mendien artean.
Beheranzko bidearen edertasunak ez dio inolaz ere goranzkoari itzalik egiten, izan ere, Viadós inguruan hasten den etapa honetan, emandako lehenengo urratsetik Posets mendigunea ikusgai dugu eta. Gainera, ikusi ez bakarrik, haren ondotik egingo dugu igoera, Pleta de Añes Cruces eremuraino. Lepora iristeko malda gogorrak igotzeagatik jasotako saria ere ez da nolanahikoa, Estós bailara eta bertako mendien ikuspegi paregabea izanaz gain, Maladeta mendigunearen zati bat ere ikusteko aukera izanen dugu eta hau osatzen duten tontorren artean, Aneto.
Hitz gutxitan, Pirinioetako bi tontorrik garaienak ikusgai izango ditugu, hauen mendiguneak osatzen dituzten gailurrekin batera eta gutxi balitz, Estós inguruko hiru milako batzuk ere, Perdiguero barne. Ezer gutxi gehiago eskatu dakiokegu ibilbideari.
INFORMAZIO BALIOGARRIA
ZAILTASUNA ETA ARRISKU MAILA
Método de Información de Excursiones (MIDE)
MIDE metodoa, mendiko ibilbideen zailtasun- eta arrisku-maila baloratzeko metodo bat da, eta Federación de Deportes de Montaña y Escalada-k (FEDME) gomendatutakoa dugu honakoa, beste federazio batzuen artean. Istripuen prebentzioa du helburu, ibilbideen eskakizun tekniko eta fisikoaren irizpideak bateratuz. Horrela, horien sailkapen objektiboagoa lortzen da.
Informazio-koadro bakoitzak bi zutabe ditu: ezkerrekoak ibilbidearen erreferentziazko informazioa du, hala nola ordutegia, desnibelak, distantzia, etab. Bestalde, eskuineko zutabean ibilbidearen zailtasunaren hainbat alderdiri buruzko informazioa agertzen da. Balioespen-eskala 1etik 5era neurtzen da (txikienetik handienera).
Metodo horrek oinarrizko informazioa ematen du ingurune aldakor batean; beraz, kontuan izan behar dugu lurraren baldintzak nabarmen alda daitezkeela. Horregatik, abiatu aurretik ibilbidearen egoera kontsultatzea gomendatzen da beti.
IBILBIDEAREN DIAGRAMA
IBILBIDEAREN TRACK-A AZTERTU EZAZU
- Diagrama track-arekin sinkronizatzen da, desnibelek ibilbidean zehar izan duten bilakaera aztertzeko.
- Aukeratu track-eko edozein puntu mapan, eta diagraman proiektatuta ikusi ahal izango duzu.
- Egin klik erreferentzia-puntuen gainean, horiek ezagutzeko eta kanpoko mapa batean kokatzeko.
IBILBIDEAREN DESKRIBAPENA
IDILIKOTASUNETIK GERTU DAGOEN ETAPA HASIERA
Refugio de Viadós aterpearen atariaren aurretik, ezker aldera jaisten den bidearen bukaeran kokatzen den aparkalekuan hasten dugu eguna.
Iparrera sarbidea duen eta Bordas de Viados etxolen inguruan ekialderantz jotzen duen pistan barneratzen gara, seinale tantaia bat duen bidegurutze batera iritsi arte. Pista utzi eta ekialderantz egiten duen mendi-bidea hartzen dugu, Punta Mollón tontorraren oina inguratu eta Cinqueta de Añes Cruces errekaren bidearen ondotik, IIE norabidean gora eginez. Bidea, igotzen goazen heinean estutzen bada ere, ibiltzeko oso erosoa da eta uneoro emandako urratsaren luzera aukeratzen uzten digu. Eskertzekoa oso, goizean goiz giharrak hotz dirauten bitartean. Gainera, Posets mendigunearen ikuspegi ederra eskaintzen digu eskuin aldera begiratuta eta aurrerantz, Chistau lepoaren beste aldetik datozen argi-izpiak emeki euren agerraldia nola egiten duten ere.
Punta Ixabre mendiaren tontorraren bertikalaren inguruan sakana estutu egiten da eta bailara ixten duen hegalari aurre egiteko, bidearen maldak gora egin ere. Hau gainditzeko, mazela moztu egiten dugu E norabidean goranzko diagonal bat burutuz. Aurreko norabidea berreskuratzen dugu, ibilbidetik at, gorago eta ezker aldera dagoen Cabaña de Añes Cruces etxolaren inguruan, Pleta de Añes Cruces gunetik gertu.
Barranco de Chistau sakana
Ubideak bat egiten duten gunera jaisten gara. Lehenik eta behin, Barranco Señal de Viadós sakanetik datorren erreka zeharkatzen dugu, bidearen ezker aldean dagoen zaldaina erabiliz. Jarraian, Barranco de Añes Cruces sakanetik datorrena ere zeharkatzen dugu, zaldaina eskuin aldean dugula. Ubidearen beste aldean, bidegurutzean, eskuin aldera metro gutxi batzuk egiten ditugu Barranco de Chistau sakanetik datorren errekaren beste aldera egiteko, oraingoan modu zuzenean, zaldaina erabat hondatuta topatu dugulako.
Behin errekaren ezker aldean gaudela, maldak gora egin eta bidea ere gogortu egiten da, zoru harritsua agerian geratuz sakana bera mugatzen duen eskuin aldeko hegala gainditu eta goiko terrazara iristen garen arte. Bertako baldintzak oso bestelakoak dira, maldaren gogortasun maila jaitsi egiten da eta ibiltzeko erosotasun maila handiagoa sumatzen dugu. Lepotik gertu, ubidearen beste aldera egiten dugu eta ekialderantz jarraitzen dugu Puerto de Chistau lepora iritsi arte.
PIRINIOETAKO SAPAIARI BEGIRA
Chistau lepoan dagoen seinale tantaiaren ondoan kokatzen gara aurrean dugun panorama behar bezala ikusteko. Ezkerretik eskuin aldera begiratuta, gertutasunean Pico de Gías eta Perdiguero ingurua ageri da, Estós bailararen eskuin aldean berriz, Pico de los Veteranos mendia. Hala ere, etaparen hasiera Pirinioetako bigarren mendi garaienaren ondoan hasi dugunez, begirada urrunera desbideratzen zaigu halabeharrez, izan ere, Estós bailaratik haratago, ekialderantz, zeharkatzen ari garen mendikate honetako hirumilakoen zerrendaren goi-goian dagoen tontorra ageri da eta: Aneto
Estós bailarako goialde harritsua
Atseden egin eta Estós bailaratik behera egiten hasten gara, seinale tantaitik eskuin aldean dagoen mendi-bidetik. Bideak hasiera batean hegoalderantz egiten du, Pico Royo de la Paúl mendiaren ipar hegala diagonal luze bat eginez mozteko, Estós errekaren ubidera iritsi arte.
Lepoaren isurialde honetan, lurra erabat harritsua topatzen dugu eta hartxingadira jaisteko pasartean lurra guztiz leundua eta harri askeekin topatzen dugu. Hala ere, boten zolei nahiko ondo eusten dio eta galgatzeko arazo handirik ez dugu sumatzen, betiere ziztu bizian ez bagoaz.
Behin hartxingadian, leundutako lurretik, arin ibiltzeko moduan dagoen ongi finkatutako eta egonkortasun handia duen harkaitz txikiz beteriko lurrera igarotzen gara. Garaiera galdu ahala, harri kopurua gutxitu eta bidea garbiago ageri da. Ubidearen mailara iritsi eta haren eskuin aldetik ekialderantz jarraitzen dugu hartxingadiaren eremutik at izan arte, Tozal de la Paúl mendiaren tontorraren bertikalaren inguruan. Ubidean ura ageri baino lehen, ubidearen alde batetik bestera ibiltzen gara, baita barrenetik ere, azkenean ezker aldetik aldenduz, lurrezko mendi-bidetik.
HE norabidera bira luze bat egin ondoren, zuhaiztira iristen gara, basoan barrena jarraituz, bidearen ezker aldean kokatzen den Refugio de Estós aterpera iritsi arte.
IZEI ETA MENDI-PINUEN ARTETIK
Ekialderantz jaisten den mendi-bidetik jarraitzen dugu, bidegurutzean, iparrera bira egiten duen ezker aldeko bidetik jarraituz. Bira bukatu ahala, bideak berriro ekialderantz egiten du.
HE norabidera bira bat egin ostean, zuhaizti batera iristen gara. Pasarte honetan oso agerikoak dira higaduraren aurka bidean egindako mantenu lanak, halaber, zolatutako tarteren bat ere igaro dugu.
Errekaren beste aldera egiten dugu, Palanca Alta del Tormo izendatutako zubitik eta HHE norabidean jarraitzen dugu. Metro gutxira, HE norabiderantz bira egin ondoren, Cabaña del Tormo etxolara iristen gara. Honen aurrean, Perdiguero ingurura doan bidegurutzea kokatzen da, seinale panel eta guzti. Gure ibilbideari dagokionez, seinale tantaia batek jarraitu beharreko norabidea adierazten digu, kasuan, etxolen eremua mugatzen duen harresiaren aterantz doan gurpil-arrastotik, HE norabidean. Atetik aurrera, ageriko pista dugu.
Pistaren lehenengo bihurgunean hegoalderantz egin eta bigarrenari eutsi baino lehen, ezker aldetik jaisten den mendi-bide bat hartzen dugu, behatokietarantz. Metro gutxiren buruan berriro ere pistara bueltatzen gara. Pistara itzuli eta kilometro baten buruan, Barranco de la Aigüeta sakanaren ubidea gurutzatzen dugu, Palanca de Batisielles zubia medio. Hurrengo kilometroan, Fuente de Coronas iturria kokatzen da, bidearen eskuin aldean.
Pistan behera jarraitu eta Cabaña de Santa Ana etxolaren ondotik igarotzean, hegoalderantz bira egiten dugu egurrezko zubi batera iritsi arte. Estós errekaren beste aldera egin eta hormigoizko bidea duen pasarte bat igarotzen dugu. Sakanaren estugunera iristen gara eta bertan hormigoia nagusitzen hasten da, Estós urtegiaren ondoan gaudenaren adierazle.
Benasque inguruan
Urtegiarekin batera, hormigoia ere atzean uzten dugu. Ekialderantz bira egin eta eskuin aldera jaisten den mendi-bide bat hartzen dugu, Estós aparkalekuaren gaineko aparkaleku txikira pistak baino modu zuzenago batean eramaten gaituena. Aparkaleku nagusia inguratzen duen bidetik jarraitu eta errepidera irteten gara. Aparkaleku nagusiaren sarreratik 200 bat metro burutu ditugunean, bidegurutzean, eskuin aldera 90º egin eta errepidetik beste 150m burutu ditugunean, eskuin aldera doan mendi-bidea hartzen dugu.
Bideak, Puente de la Cubera zubira eramaten gaitu, Aneto kanpinaren parean. Errekaren beste aldean, ezker aldera egin eta IE norabidean jarraitzen dugu, azpian duen pasabidetik igarotzen dugun Puente de San Jaume zubirantz.
Zubitik haratago, Barranco Fondo o de Rinero sakanetik datorren ubidearen beste aldera egin ondoren dagoen bidegurutzean, ezkerrera jotzen dugu, etaparen bukaeran dagoen bidegurutzera iritsi arte. Bidegurutzearen ezker aldeko bideak Ixeia kanpinera eramaten du, zuzen jarraituz gero, GR11 bidearen hurrengo etaparen hasiera.
VIADÓS-SAN JAUME 360º ETA EB-N
Pantaila osoa aktibatu ezazu kontrol-panela erabiliz
- Norabide-geziak pantailan
- Mapa interaktiboa albo batean
- Ibilbidea ataletan zatikatua, goiko menua erabiliz
Ikuspuntua aldatzeko, saguaren ezkerreko botoia sakatuta aldeetara edo gora zein behera mugitu ezazu
Hurrengo edo aurreko argazkira joateko nabigazio duala: norabide-gezien edo aurreko eta hurrengo irudi-markatzaile mugikorren bidez
BIBAKA
Gaua emateko babestutako guneakEz daude
ATERPEAK
Jateko eta lo egiteko gaitutako eraikinakAmaieran: Benasque herrian zein inguruan badira lotarako lekuak
Bidean: Refugio de Estós aterpea eta etxola batzuk daude. Erabilgarritasuna ezin da bermatu
URA
Edateko urez hornitzeko lekuakBidean zehar errekak daude eta Refugio de Estós aterpetik aurrera bi iturri ere
ARRETA
Arrisku objektiboengatiko arreta bereziko eremuakEz daude
SEGURTASUNA
Errailak, ainguraketak eta gainerako segurtasun-elementuakEz daude